Angsten en trauma's in het vaderschap: Doorbreek de cyclus

Door: Dr. Marieke van der Veen
5 april 2024
8 min leestijd
Angsten en trauma's in het vaderschap: Doorbreek de cyclus

Vaderschap kan diepe emoties en herinneringen naar boven brengen die je misschien liever verborgen had gehouden. Voor veel mannen is de overgang naar het vaderschap een moment waarop onverwerkte angsten en trauma's uit het verleden plotseling relevant worden voor het heden.

De onzichtbare bagage

We dragen allemaal bagage met ons mee uit onze eigen jeugd en eerdere ervaringen. Deze bagage kan bestaan uit kleine angsten of diepere trauma's. Wanneer je vader wordt, kan deze bagage plotseling zwaarder aanvoelen omdat je nu verantwoordelijk bent voor het vormgeven van de jeugd van een ander mens.

Heb je je wel eens betrapt op het zeggen of doen van iets dat je deed denken aan je eigen ouders, terwijl je juist had gezworen dat nooit te doen?

Dit is een ervaring die veel vaders delen. Patronen uit onze eigen opvoeding zitten diep verankerd en kunnen onbewust ons gedrag als ouder beïnvloeden, zelfs wanneer we vastbesloten zijn het anders te doen.

Transgenerationele patronen

Psychologen spreken over 'transgenerationele patronen' - gedragspatronen, overtuigingen en zelfs trauma's die van generatie op generatie worden doorgegeven. Deze patronen kunnen zowel positief als negatief zijn.

Onderzoek toont aan dat onverwerkte trauma's van ouders een significante impact kunnen hebben op hun kinderen, zelfs wanneer de ouders proberen hun kinderen te beschermen tegen deze invloeden.

Ben je je bewust van de patronen die je mogelijk onbewust overneemt van je eigen vader of andere mannelijke rolmodellen?

Bewustwording is de eerste en misschien wel belangrijkste stap in het doorbreken van negatieve patronen. Door je bewust te worden van deze patronen, kun je beginnen met het maken van bewuste keuzes over welke aspecten je wilt voortzetten en welke je wilt veranderen.

Angsten rondom vaderschap

Angsten rondom vaderschap zijn normaal en worden door vrijwel alle vaders in enige mate ervaren. Deze angsten kunnen variëren van praktische zorgen ("Zal ik financieel kunnen voorzien?") tot existentiële vragen ("Zal ik een goede vader zijn?").

Sommige veelvoorkomende angsten zijn:

  • Angst om tekort te schieten als vader
  • Angst om dezelfde fouten te maken als je eigen ouders
  • Angst voor de verantwoordelijkheid
  • Angst voor verandering in je relatie met je partner
  • Angst om niet genoeg tijd of energie te hebben

Welke angsten houden jou 's nachts wakker als je denkt aan je rol als vader?

Het erkennen en bespreken van deze angsten kan helpen om ze in perspectief te plaatsen en te voorkomen dat ze je vaderschap domineren.

Trauma verwerken voor gezond vaderschap

Als je significante trauma's hebt ervaren in je leven, vooral in je eigen jeugd, is het belangrijk om hier aandacht aan te besteden voordat of tijdens je reis als vader. Onverwerkt trauma kan je vermogen om emotioneel beschikbaar te zijn voor je kind beperken.

Hier zijn enkele stappen die kunnen helpen bij het verwerken van trauma:

  1. Erken het trauma - Ontkenning houdt de cyclus in stand
  2. Zoek professionele hulp - Een therapeut kan je begeleiden in dit proces
  3. Praat erover - Deel je ervaringen met vertrouwde personen
  4. Ontwikkel zelfcompassie - Wees niet te hard voor jezelf
  5. Focus op het heden - Leer mindfulness-technieken om in het nu te blijven

Door actief te werken aan het verwerken van je eigen trauma's, kun je voorkomen dat deze worden doorgegeven aan de volgende generatie. Dit is misschien wel een van de meest waardevolle geschenken die je je kind kunt geven.

Klaar om de volgende stap te zetten?

Wil je meer leren over dit onderwerp en andere aspecten van vaderschap? Schrijf je in voor het Held van Huis programma en bereid je optimaal voor op je rol als vader.

Gerelateerde artikelen

Hormonale veranderingen: Wat elke vader moet weten

Begrijp de hormonale veranderingen bij je partner en leer hoe je hier het beste mee om kunt gaan.

Lees meer

Identiteitsverandering bij vaders: Wie ben je als je vader wordt?

Hoe vaderschap je identiteit verandert en hoe je deze nieuwe rol kunt integreren in je zelfbeeld.

Lees meer